Dokumentacja

Składnik — podstawowa jednostka identyfikująca składnik odpowiedzialny za określone działanie fizjologiczne. Składnik główny nie obejmuje postaci chemicznych, soli, izomerów, szczepów bakteryjnych. W logice filtrowania Qlik Sense wybór jednego składnika powoduje zawężenie składu preparatu wyłącznie do wybranego składnika. Podejście klasyczne w filtrowaniu jest rekomendowane i użyteczne w sekcji poświęconej analizie trendów.

Kategoria składnika — podejście Pharmdiver uwzględnia klasyczny podział na witaminy, składniki mineralne, probiotyki, rośliny i składniki pochodzenia roślinnego. Poza tym zostały wprowadzone pozycje w kategorii uwzględniające podział składników na białka i enzymy, lipidy i pochodne, prebiotyki, produkty odzwierzęce i inne. Dzięki temu możliwe jest określenie profilu składnikowego danego produktu.

Notyfikacja — w Raporcie na potrzeby wszystkich obliczeń jest to unikalna nazwa produktu i postać produktu w zadanym okresie czasu.

Producent — podmiot zgłaszający.

Informacja o statusie — informacja o postępowaniu.

Postać produktu — np.: kapsułka, tabletka.

Status produktu — status rejestracyjny produktu (proponowana kwalifikacja).

Wybrany wymiar — pole, według którego agregowane są różne miary, np. kategorie składników, składniki, postać produktu.

Total — wymiar bez żadnej agregacji.

Jednostka czasu — okresy, według których agregowane są miary umożliwiające obserwację tendencji rozwojowej w czasie dla wybranych miar.

PPG% (ang. previous period growth) — procent przyrostu w stosunku do poprzedniego okresu. Z uwagi na specyfikę analizowanych danych przyjęto, iż użyteczne biznesowo jest porównywanie wartości w stosunku do okresu rok wstecz.

YoY (ang. year over year ) — rok do roku.

Popularność rejestracji składników — wyrażenie odnoszące się do częstości dokonywanych zgłoszeń produktów z określonym składnikiem. Im większa liczba zgłoszonych preparatów oraz im większa liczba podmiotów zgłaszających w danym okresie, tym składnik jest bardziej popularny.

Produkty ze składnikiem — sposób filtrowania umożliwiający wybranie produktów zawierających wybrany składnik bez zawężania składu preparatów do tego składnika.

Przegląd produktów — funkcjonalność umożliwiająca dekompozycję składów produktów i porównywanie ich między sobą pod kątem kategorii składnikowych oraz pojedynczych składników. W tym wypadku zaleca się skorzystanie z filtrowania typu „produkty ze składnikiem”.

Wzorzec składnikowy — powtarzająca się kompozycja składników. Ocenę częstości występowania określonych wzorców o różnej liczbie składników można przeprowadzić między innymi za pomocą technik klasteryzacji danych.

Wektor prawdopodobieństw wystąpień składników – w przypadku skorzystania z filtra “wybierz produkty ze składnikiem” otrzymujemy wiele składów produktów, gdzie w każdym występuje składnik główny. Jak ocenić częstości wystąpień pozostałych składników? W tym celu, w pierwszym kroku należy spojrzeć na wektor prawdopodobieństw, który dostarcza dwie informacje. Pierwsza dotyczy rozpiętości grupy, co odpowiada na pytanie ile różnych składników można spotkać w połączeniu ze składnikiem głównym. Druga informacja odpowiada na pytanie jak często ze składnikiem głównym występuje inny składnik.

Rdzeń klastra — kombinacja składników, która występuje w każdym preparacie. Innymi słowy jest to maksymalna powtarzalna liczba składników w każdym preparacie.

Analiza koszykowa (ang. basket analysis) — technika eksploracji danych wykorzystywana w raporcie do identyfikacji siły powiązań (asocjacji) między składnikami wyodrębniająca reguły współwystępowania. Klasyczne zastosowanie metody obejmuje między innymi optymalizację sprzedaży i polega na wyszukiwaniu kombinacji produktów, które często kupowane są razem. W przypadku raportu wyniki tego typu analiz przyspieszają eksplorację wybranej kategorii produktowej, odnajdując powszechne oraz unikalne reguły składnikowe. Funkcjonalność adresowana szczególnie do działów R&D, które poszukują inspiracji w zakresie udoskonalenia produktów, rozwoju marek i tworzenia zupełnie nowych preparatów. Także brand managerzy nieustannie monitorujący rynek mogą dla siebie znaleźć ciekawe argumenty promocyjne dla produktów, którymi opiekują się na co dzień. Dzięki zastosowaniu odpowiednich miar przeglądanie dziesiątek składów jednocześnie szybko zbiega do oczekiwanych wniosków, bez konieczności wielogodzinnego, ręcznego dekomponowania składów preparatów i opisywania częstości występowania składników. Co więcej, z uwagi na wyjątkowe znaczenie w optymalizacji farmakoterapii staranności w komponowaniu składów, naniesienie relacji synergizmów i antagonizmów wspiera doskonalenie procesu doboru kompozycji składników, a co za tym idzie może wpływać na zwiększenie szans na uzyskanie satysfakcji konsumenta w związku z efektami stosowania preparatu. Tego rodzaju podejście jest szczególnie istotne z punktu widzenia farmaceutów, którzy na co dzień analizują ulotki produktowe, chcąc rekomendować pacjentom jak najlepsze produkty.

Synergizm — relacja między składnikami preparatów, która poprawia efekty suplementacji. Zależność może być wzajemna lub jednostronna (poprzednik, czyli składnik mający wpływ, poprawia działanie następnika).

Antagonizm — relacja między składnikami preparatów, która wyklucza lub osłabia efekty suplementacji. Zależność może być wzajemna lub jednostronna (poprzednik, czyli składnik mający wpływ, osłabia lub wyklucza działanie następnika).

Zastosowanie — opis zastosowania suplementu, który wykazuje efekt odżywczy lub inny efekt fizjologiczny; opracowano na podstawie:

• Natural Medicines (NatMed Pro). Therapeutic Research Center
• Examine: nutrition and supplement information you can trust.
• Tuszyński P.K. (red.) „Składniki suplementów diety. Skuteczność, bezpieczeństwo i przegląd preparatów”. Wydawnictwo farmaceutyczne; Kraków 2021.
• Dane będą systematycznie uzupełniane o zastosowania dla kolejnych składników.

Składnik zastosowanie — lista składników, która zawiera opracowane zastosowania.

Najnowsze notyfikacje — szybki i syntetyczny pogląd na powiadomienia z ostatnich 7 oraz 90 dni. W tym miejscu praktycznie natychmiast można dowiedzieć się o najpopularniejszych składnikach, najaktywniejszych graczach, płynnie w miarę potrzeby przechodząc do detali zawartych w kolejnych sekcjach.

Analiza trendów — przekrojowe spojrzenie na tendencję rozwojową w zakresie notyfikacji produktów o charakterze suplementacyjnym. Dzięki dostępności rozmaitych wymiarów można szybko zbudować intuicję w zakresie aktualnych trendów w zakresie popularności składników, form produktowych, aktywności konkurencji, obserwować nowych graczy na rynku. Mimo, iż powiadomienie o zamiarze wprowadzenia do obrotu nie jest równe dostępności preparatu w sprzedaży, to właśnie w tym miejscu można dopatrywać się funkcji prognostycznej w obszarze kształtowania się rynku suplementów diety dostępnych w obrocie aptecznym i poza aptecznym.

Analiza składów — usystematyzowany i skwantyfikowany sposób patrzenia na wzorce produktowe ułatwiający ocenę w jakim kierunku podąża rynek projektując składy produktów, jednocześnie będąc źródłem inspiracji w zakresie kompozycji składnikowych. Zestawienia zawarte w sekcji dają możliwość — dla uprzednio zastosowanych filtrów — obserwacji uogólnionych wzorców składnikowych w dokonywanych zgłoszeniach. W tym celu wykorzystywane są miary częstości dla składników i producentów oraz dekompozycja składów preparatów na poziomie kategorii składnika i składnika.

Zaawansowana analiza składów (na tę chwilę w wersji testowej) — opiera się na:

• klasycznej analizie koszykowej dla poszczególnych składników — głęboki wgląd w występowanie reguł składnikowych, dodatkowo biorąc pod uwagę występujące w nich synergizmy, antagonizmy, a także aspekt udokumentowanej w badaniach skuteczności klinicznej dla wybranych składników. Funkcjonalność dostępna od października 2023;
• klasteryzacji składów produktów wyłaniając grupy o podobnych cechach — wyniki przeprowadzanej klasteryzacji mogą okazać się niezwykle pomocne
  w strategiach pozycjonowania produktów. Dzieje się tak między innymi dzięki zastosowaniu odpowiednich metryk w procesie grupowania, co przyspiesza i zwiększa efektywność procesu analizy wielu kompozycji jednocześnie. Dzięki nim można szybko zidentyfikować kompozycje powszechne czy innowacyjne. Co więcej, cała analiza wspiera proces inspiracji, dostarczając pomysłów na rozwój produktów i efektywną ocenę rozwiązań stosowanych przez inne podmioty. Funkcjonalność dostępna od września 2023.

Wymiary dostępne globalnie:

• total
• kategoria składnika
• składnik
• producent
• nazwa produktu
• postać produktu
• status produktu
• uwagi
• dzień
• tydzień
• miesiąc
• kwartał
• rok.

Wymiary dostępne w sekcji “zaawansowana analiza składów”:

• wskazanie
• składnik ze wskazaniami
• klaster.

Miary dostępne w sekcji „najnowsze rejestracje”:

• składniki (ostatnie 7 dni) — liczba notyfikacji unikalnych produktów ze składnikiem, uwzględniająca 15 najpopularniejszych składników we wskazanym okresie
• producenci (ostatnie 7 dni) — producenci, którzy zgłosili najwięcej produktów we wskazanym okresie
• produkty (ostatnie 7 dni) — liczba unikalnych produktów we wskazanym okresie
• producenci (ostatnie 90 dni) — producenci, którzy zgłosili najwięcej produktów we wskazanym okresie
• produkty (ostatnie 90 dni) — liczba unikalnych produktów we wskazanym okresie
• średnia liczba składników per produkt — średnia liczba unikalnych składników w zależności od wybranych filtrów. Może dotyczyć wybranego okresu, producenta, inne.

Miary dostępne w sekcjach „trendy w rejestracji” i „analiza składów”:

• średnia liczba produktów per producent — średnia liczba produktów, jaką zgłosili producenci w wybranym okresie
• średnia liczba składników per produkt – średnia liczba składników w ramach wybranej grupy produktów
• liczba postaci produktu — liczba unikalnych postaci produktu
• liczba producentów — liczba unikalnych podmiotów zgłaszających
• unikalne składniki — liczba unikalnych składników
• częstość występowania składnika – procentowy udział produktów z danym składnikiem w pełnym zbiorze analizowanych produktów.

Miary i pojęcia używane w sekcji „zaawansowana analiza składów”:

• miara l1 — używana jest w procesie grupowania produktów, czyli procesie identyfikacji klastrów produktowych, które mają podobne wzorce składnikowe. Użycie wag probabilistycznych (innymi słowy określenia częstotliwości występowania składnika w danym klastrze) wychwytuje często pojawiające się wzorce w składach produktów
• miara entropijna — używana jest w procesie grupowania produktów. Użycie odwrotności prawdopodobieństwa w wagach (równoważnie, minusa przed sumą) powoduje, że miara ta jest wrażliwa na występowanie składników o niskim prawdopodobieństwie. Wychwytuje więc niestandardowe składniki w kompozycjach produktów
• wsparcie (ang. support) — odnosi się do tego, jak często dana reguła pojawia się w eksplorowanej bazie danych. Maksymalna wartość nie przekracza 100%
• zaufanie (ang. confidence) — odnosi się do tego, ile razy dana reguła okazuje się prawdziwa w praktyce. Maksymalna wartość nie przekracza 100%
• lift — odnosi się do prawdopodobieństwa wystąpienia np. żelaza i witaminy C jednocześnie w składzie. Wartości powyżej 1 wskazują na występowanie np. dwóch składników razem z większym prawdopodobieństwem aniżeli osobno. Wartości poniżej 1 wskazują na większe prawdopodobieństwo występowania składników osobno, a wartość równa dokładnie 1, mówi o braku asocjacji;
  klastrowanie produktów – metoda grupowania produktów w zbiory wewnątrz których znajdują się produkty o podobnym składzie. Podobieństwo mierzymy za pomocą miary l1;
  obserwacja odstająca – tak nazywamy produkty, które nie zostały przypisane do żadnego z klastrów, ponieważ nie znaleziono dla nich wystarczająco podobnych produktów. Wszystkie obserwacje odstające są zgrupowane w pomocniczy klaster o nazwie “Inne”
• rdzeń klastra – zbiór składników, które występują w każdym z produktów klastra. Rdzeń jest zatem częścią wspólną składów produktów z klastra
• liczba rdzeni klastra – liczba rdzeni, w których występuje dany składnik.

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (dalej EFSA) European Food Safety Authority – jest kluczowym organem Unii Europejskiej (UE) powołanym na mocy Rozporządzenia (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. do działań związanych z oceną ryzyka oraz informowanie o zagrożeniach związanych z łańcuchem dostaw żywności, w sposób niezależny i dostosowany do potrzeb odbiorców. Wspólnie z partnerami z państw członkowskich tworzy europejski ekosystem wiedzy o bezpieczeństwie żywności, zapewniając bezpieczeństwo żywności jako podstawę zdrowego żywienia i zrównoważonych systemów żywnościowych.

Oświadczenia zdrowotne (dalej Oświadczenie Zdrowotne) z ang. health claims, to stwierdzenia odnoszące się do składników żywności i umieszczane na produktach spożywczych, które informują konsumentów o korzyściach zdrowotnych wynikających z ich spożycia. EFSA odgrywa kluczową rolę w procesie zatwierdzania tych twierdzeń w Unii Europejskiej. Aby Oświadczenie Zdrowotne mogło być użyte na etykiecie produktu, musi zostać naukowo zweryfikowane i zatwierdzone przez EFSA. Używanie Oświadczeń Zdrowotnych w UE poprzedzone jest dokonaniem oceny naukowej spełniającej najwyższe możliwe standardy. Celem zapewnienia ujednoliconej oceny naukowej takich oświadczeń, jest ona przeprowadzana przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności. Wnioskodawca powinien mieć możliwość uzyskania na żądanie dostępu do akt swojej sprawy, w celu sprawdzenia stanu zaawansowania postępowania

Narzędzie Pharmdiver Monitor: Notifier zawiera dane zarówno o autoryzowanych, jak i nieautoryzowanych Oświadczeniach Zdrowotnych oraz oświadczenia o statusie “pending/on-hold”.

Dane pochodzą z dwóch źródeł (dalej Źródła EFSA):
– https://ec.europa.eu/food/food-feed-portal/backend/api/policy-items?foodDomain=nut

unijny rejestr prowadzony przez Komisję Europejską zawierający Oświadczenia EFSA
https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/2021-06/questions-on-hold-botanical-claims.xlsx – lista “pending”

Struktura danych została ujednolicona do jednej tabeli na podstawie spójności rodzaju informacji zawartej w poszczególnych polach tabel źródłowych.

MAK Sp. z o.o. nie jest partnerem EFSA. EFSA nie firmuje, nie rekomenduje oraz nie współpracuje (zwłaszcza komercyjnie) z MAK Sp. z o.o., w zakresie danych pozyskanych ze stron wskazanych powyżej. EFSA nie promuje usługi i produktu Pharmdiver Monitor: Notifier, czy informacji, czy danych tu publikowanych.

W narzędziu prezentujemy w analitycznej formie zestawienie zbiorcze powyższych danych. W tym celu przeprowadzony został proces ujednolicenia, słownikowania i kategoryzacji ułatwiający analizę zbioru Oświadczeń Zdrowotnych oraz oświadczeń o statusie “oczekujące” (z ang. “pending/on-hold”). Proces ten obejmuje:

Słownikowanie nazw składników, których dotyczą Oświadczenia Zdrowotne – na składniki Pharmdiver w celu połączenia danych ze składnikami występującymi w notyfikacjach w Rejestrze GIS (pole ‘Składnik wg Smart’)
Kategoryzacja Oświadczeń Zdrowotnych w oparciu o informację z pola Health relationship z danych EFSA. Kategoryzacja ma na celu stworzenie ogólnych, spójnych i umożliwiających precyzyjniejszą agregację grup Oświadczeń Zdrowotnych dotyczących obszaru zdrowotnego wyspecyfikowanego w nazwie kategorii (pole ‘Kategoria wg Smart’).

Uporządkowanie pola ‘Oświadczenie Zdrowotne’ zawierającego oryginalną treść Oświadczenia Zdrowotnego do ujednoliconej formy i formatu – usunięcie punktorów i znaków specjalnych oraz opisów objaśniających. Rozdzielenie odrębnych części oświadczeń znakiem “|” (pole ‘Oświadczenie zdrowotne Smart’).

W ramach danych tabelarycznych prezentujemy zarówno pola utworzone w ramach powyższego procesu, jak również surowe dane ze Źródeł EFSA. W narzędziu znaleźć można następujące pola:

• Składnik wg Smart – składnik na potrzeby narzędzia Pharmdiver Monitor: Notifier dopisany do Oświadczenia Zdrowotnego w procesie słownikowania. Jeśli nie znaleziono odpowiednika w bazie składników Pharmdiver nie nastąpiło przypisanie żadnego składnika (brak odpowiednika w Pharmdiver Monitor: Notifier)
• Przedmiot oświadczenia zdrowotnego – pochodzący ze źródeł EFSA
• Status prawny oświadczenia (Authorised, Non-authorised, Draft, Pending Risk Managers’ decision)
• Kategoria wg Smart – kategoria obszaru zdrowotnego, którego dotyczy Oświadczenie Zdrowotne, stworzona na potrzeby Pharmdiver Monitor: Notifier. Niektóre Oświadczenia Zdrowotne mogą posiadać więcej niż jedną kategorię
• Potrzeba żywieniowa wg oświadczenia – pole Health relationship ze Źródeł EFSA – na jego podstawie przypisujemy kategorię na potrzeby Pharmdiver Monitor: Notifier (kategoria Smart)
• Oświadczenie zdrowotne Smart – oświadczenie zdrowotne z uporządkowanym formatowaniem opracowane na potrzeby Pharmdiver Monitor: Notifier.
• Oświadczenie zdrowotne – Oświadczenie Zdrowotne w postaci prezentowanej w źródle EFSA
• Typ – artykuł wskazujący na typ Oświadczenia Zdrowotnego (pole ze źródeł EFSA)
• Referencja opinii EFSA – numer opinii EFSA (pole ze źródeł EFSA) dotycząca Oświadczenia Zdrowotnego
• URL opinii (pole ze źródeł EFSA) dla danego Oświadczenia Zdrowotnego
• URL legislacji (pole ze źródeł EFSA) dla danego Oświadczenia Zdrowotnego
• Warunki używania oświadczenia zdrowotnego (pole ze źródeł EFSA)
• Ograniczenia użycia (pole ze źródeł EFSA) dla danego Oświadczenia Zdrowotnego

Korzystając ze Źródeł dokładamy wszelkiej staranności, aby być w zgodności z wytycznymi prezentowanymi na stronie EFSA “Informacja prawna” i podkreślamy, że.:

• MAK Sp. z o. o. nie ponosi żadnej odpowiedzialności wynikającej z tych informacji
• MAK Sp. z o. o. nie ponosi odpowiedzialności za błędy, nieścisłości lub niespójności w danych dostępnych w ramach Źródeł, które różnią się od dokumentów naukowych i administracyjnych, szczególnie tych oficjalnie przyjętych, wydanych lub też zatwierdzonych przez właściwe organy zarządzające
• należy mieć na względzie, że Oświadczenia Zdrowotne odzwierciedlają informacje i stan wiedzy dostępne w dniu, w którym zostały przyjęte lub zatwierdzone; nie muszą być wyczerpujące, kompletne, ścisłe ani aktualne oraz nie powinny być traktowane jako porada prawna ani zawodowa
• informacje na temat Oświadczeń Zdrowotnych nie powinny być traktowane jako porada prawna ani zawodowa. Stosowanie Oświadczeń Zdrowotnych wymaga indywidualnej analizy w zależności m.in. od produktu czy formy lub miejsca użycia Oświadczeń Zdrowotnych, w zgodzie z przepisami Unii Europejskiej oraz regulacjami krajowymi. Aby uzyskać poradę w konkretnej kwestii, należy zawsze konsultować się z odpowiednio wykwalifikowanym specjalistą
• ponieważ MAK Sp. z o.o. nie jest partnerem EFSA, EFSA nie firmuje, nie rekomenduje oraz nie współpracuje (zwłaszcza komercyjnie) z MAK Sp. z o.o., w zakresie danych pozyskanych ze stron wskazanych powyżej. EFSA nie promuje usługi i produktu Pharmdiver Monitor: Notifier, czy informacji, czy danych tu publikowanych
• hiperłącza do innych stron internetowych, które pochodzą ze Źródeł, prowadzone są przez podmioty zewnętrzne; MAK Sp. z o. o. nie ma nad nimi kontroli i nie ponosi za nie odpowiedzialności
• wskazujemy na ograniczenia korzystania z Oświadczeń Zdrowotnych, na terytorium Unii Europejskiej, ponieważ obejmują obszar prawny obowiązywania prawa unijnego, tj. krajów członkowskich UE. W innych krajach korzystanie z niektórych Oświadczeń Zdrowotnych może być ograniczone (dodatkowo również na terytorium UE mogą zachodzić różnice z uwagi na krajowe ograniczenia). Użytkownikom zaleca się zapoznanie się z tymi poszczególnymi ograniczeniami także w kontekście przepisów o prawach autorskich
• przy wykorzystaniu informacji dla każdego z poszczególnych Oświadczeń Zdrowotnych należy dodatkowo zweryfikować, czy nie zastrzeżono dodatkowych warunków mogących mieć wpływ na korzystanie (np. ze znaków towarowych innych podmiotów zgłaszających oświadczenie).